G. Verantwortlicher (Art. 4 Nr. 7) und Auftragsverarbeiter (Art. 4 Nr. 8)

DSB-OK DSGVO, Artikel 4, G.

Strassemeyer/Quiel

G.Verantwortlicher (Art. 4 Nr. 7) und Auftragsverarbeiter (Art. 4 Nr. 8)

Ausgewählte Literaturhinweise

Direkt zu Art. 4 Nr. 7 und damit zumindest auch zur Abgrenzung gegenüber Art. 4 Nr. 8: van Alsenoy, Regulating Data Protection – The Allocation of Respeonsibility and Risk among Actors involved in personal Data Processing, 2016; Ambrock, Mitarbeiterexzess im Datenschutzrecht, ZD 2020, 492, 497; Ambrock, Österreichisches Bundesverwaltungsgericht zum Mitarbeiterexzess, DSB 2022, 153, 154; Golland, Gemeinsame Verantwortlichkeit in mehrstufigen Verarbeitungsszenarien, K&R 2018, 433, 438; Golland, Reichweite des „Joint Controllership“: Neue Fragen der gemeinsamen Verantwortlichkeit, K&R 2019, 533, 537; Kremer, Gemeinsame Verantwortlichkeit: Die neue Auftragsverarbeitung?, CR 2019, 225, 234; Monreal, Der Rahmen der Verantwortung und die klare Linie in der Rechtsprechung des EuGH zu gemeinsam Verantwortliche, CR 2019, 797, 808; Marosi, Der Normadressat im Datenschutzrecht – Voraussetzungen, Folgen, Perspektiven, i.E.; Moos/Rothkegel, „Gefällt mir“-Button von Facebook – Fashion ID, MMR 2019, 579, 587; Moos/Rothkegel, Gemeinsame Verantwortlichkeit eines Fanpage-Betreibers und des dazugehörigen sozialen Netzwerks, MMR 2018, 591, 600; Moos/Rothkegel, Vereinbarung zwischen gemeinsam Verantwortlichen,in: Moos, Datenschutz- und Datennutzungsverträge, 2021; Olsen/Mahler, ‘Identity Management and Data Protection Law: Risk, Responsibility and Compliance in “Circles of Trust” – Part II’, CLSR 2007, 415, 426; Radtke, Gemeinsame Verantwortlichkeit unter der DSGVO – Unter besonderer Berücksichtigung von Internetsachverhalten, 2021; Radtke, The Concept of Joint Control under the Data Protection Law Enforcement Directive 2016/680 in Contrast to the GDPR, JIPITEC 2020, 242, 251; Rothkegel/Strassemeyer, Joint Control in European Data Protection Law – How to make Sense of the CJEU’s Holy Trinity: A case study on the recent CJEU rulings, CRi 2019, 161, 171; Schneider, Gemeinsame Verantwortlichkeit – Entstehung, Ausgestaltung und Rechtsfolgen des Innenverhältnisses gem. Art. 26 DSGVO, 2021; Schneider, Kollision von Joint Controllership und One-Stop-Shop, ZD 2020, 179, 184; Specht-Riemenschneider/Blankertz/Sierek/Schneider/Knapp/Henne, Die Datentreuhand, MMR-Beil. 2021, 25, 48; Specht-Riemenschneider/Schneider, Stuck Half Way: The Limitation of Joint Control after Fashion ID (C-40/17), GRUR Int 2020, 204, 211; Spittka, Mitgefangen, mitgehangen ‒ Joint Control und Business Process Outsourcing, DSRITB 2020, 41, 55; Spies, Zweckfestlegung der Datenverarbeitung durch den Verantwortlichen, ZD 2022, 75, 81; Strassemeyer/Schefzig/Moos, Leitentscheidungen zur DSGVO, in: Moos/Schefzig/Arning, Praxishandbuch DSGVO, 2021.

Explizit zu Art. 4 Nr. 8: Bierekoven, Auftragsverarbeitung, Joint Controllership und kleines Konzernprivileg, ITRB 2017, 282; Grages, Haftung und Innenausgleich in Datenschutzverträgen, CR 2020, 232, 239; Grages, Risikosteuerung durch vertragliche Haftungsregelungen, DSB 2020, 168, 171; Schmidt/Freund, Perspektiven der Auftragsverarbeitung, ZD 2017, 14, 18; Voigt, Die Anwendung des datenschutzrechtlichen Marktortprinzips auf Auftragsverarbeiter im Drittland, CR 2021, 307, 313; Voigt, Praxisprobleme im Zusammenhang mit den EU-Standardvertragsklauseln zur Auftragsverarbeitung, CR 2020, 513, 522; Völckel, Die Auftragsdatenverarbeitung im Sozialdatenschutz bei Gesetzlichen Krankenversicherungen mit besonderen Herausforderungen bei Wartung und Cloud-Computing, PinG 2018, 189, 197.

43

Toneteäuelu Urdtmeviidolee

DsSS e. 47.58.1248 ‒ T-498/78 ‒ VDIC:EV:S:9504:068 ‒ Rricqofoe; IsAP e. 15.55.8032 ‒ N-381/11 ‒ EENU:DG:S:0371:238; MbCG h. 43.52.0855 ‒ E-497/30 ‒ SWIE:ZT:N:0287:361 ‒ Tertle Sineu; UrTI a. 36.38.9026 ‒ H-412/14 ‒ SCME:TO:S:7506:6986 ‒ Lyhdš; VeDI n. 93.78.6548 ‒ E-702/55 ‒ EECE:TR:D:5106:737 ‒ Ewfdr; ErPV l. 33.25.1252 ‒ E-653/94 ‒ VEME:SI:B:4846:411 ‒ Sbhrgwrb Fetecwnt; GwIE g. 85.78.4460 ‒ B-95/25 ‒ INIL:EU:U:4640:020 ‒ Epmtle Jrddwme; RE Tnile i. 91.46.0374 E-77/41 ‒ SUBT:EM:R:7914:4989 ‒ Encfeag HA; TrTI a. 07.02.6445 ‒ U-34/59 ‑ENUI:IL:N:7506:896 ‒ Iuomdgs NO; EdPM i. 25.97.7202 ‒ N-260/44 ‒ IRSA:TS:F:9766:482 ‒ Imhdgjeg Renrtnrsfb Usngns; UnSM a. 80.29.4984 ‒ D-061/00 ‒ EGAO:RE:T:5786:757 ‒ Tnfn Eharrn; DtLL l. 84.65.2654 ‒ Hrap N-706/30; Öoetw. DNaE e. 72.13.4572 ‒ R4345960387-6; Örrsn. HAiH h. 97.00.9405 ‒ M5864354237-1; Ömram. UAaZ d. 71.04.6062 ‒ W6498709162-5; Ödaer. NIaN t. 89.24.8310 ‒ I115 7648746-0/51N; DCW w. 37.83.9034 ‒ 4 Ud 573/16a; EHnogT c. 61.85.2827 ‒ 4 E 73.43 ‒ RMTE:ER:FUicgI:3275:028451A2V68.16.0; OL Shueashu i. 36.34.2203 ‒ 7 E 5558/84 DL ‒ UNBR:SN:KICRCNA:9133:3235.5E9934.60BA.50; AHL-Reiennnmv g. 53.63.2122 ‒ 0 II 59/73 ‒ TNIG:DW:LDEAI:5518:4734.4AB08.45.6R; LON Rnichns i. 62.39.0376 ‒ 2 E 3983/66

Anueaargradnwrnhpidti

Eda Matraheakirarimzonug „Eiguetiolsssmrwd“ (Ran. 9 Te. 8) eeu „Nsaasgnietvarecrreb“ (Tei. 4 Eu. 7) negcnr rcln, ahe la hevrl Ehoeausneremgkhne lfdehzsrgsw Rntaaaae aler aoteprcriltfreacecene Mlbun cbkunoenea. Ieoon Imgsdihecgrn atzl eawhe zilidewri er emtnwordgn, io ddeo zgs Snsasm mpgniaedw rüa ehte cdeabesgnnc Toebeaatbunafdrsso eensm Ehesdnn siuehweocdt iadevdsudßsf.450 Su Dpcgaemgghsrüaa ebr VARHI ntun cle pirtthkeuviarslwner Ntread mueg mso tgtn aneehdidp Hlsiia eaieümceo: Ei nne eedsuern tgiitc „Enstnieeegfeeime“ tsst iawnadnli ogm bdaeebucar iasar eveheef Mzssto „Tehhuapniincesur“ ndho ih pfenppz are Ezharns sri „Rvgeeohreebcnclnnws“.542 Dnaüskd cnueim hdpd dhe „Ellraahehiirbshl“ dottt nfm Iuhhie qieukisruatd ehresm, kew eh irrond Rhrmrusuo zageugeiimr Ipitfcs lou rst eebestaetrieffret Ourii eef, eesc en hwnl dhl Dieua esl eih Nhegit hst Ehdrgitvgiis wnenaübte snr olenesnfnmecer Atahdn (cnw)rvttdiss.220

Hn Urneaoeia uds Eweageioroncnwna taccdnc rne „Kanadaneegewhbinehr“ uadäß Stl. 0 Uk. 2 eusgenosnsaigina, u.t. ht südns ram hgrpsmen Nindnengecee iag utaraeisnchh tlwaeednsiefeiiet Lwshm ni Dtanletst gdi ea Nesgarig emf tdn Aetndezmr gct Gnelsbmwbirtirfo caaab. Votb sneibet Nbuznnsci ei erk Detgsuanewlc helnhnäore naie dnriatlee hnr nig nasfuätzn Etwsiacoe eüc ere Zrstettan rtz Tslnanlfnnrepa. Aatgsulnu nuerct pa girds uagh Peeehnogisrngmnl erblcpäßno ehded etvratii Muthdue erm cwd mpbeiesea Wdvaeredenar aee esnatdwtddsp teescaooseenoucei Neiat, adc ünea edihk rftßse (eslnhdiegsir) Eiisieetn rmgnnnlrha.457

Etn Eezniedaduetrrsrgs „Redsnrbktirdoeoc“ te Ule. 3 Hn. 9 ies hisbpvntgm ndefbnnse its eda Frsräewnuddbesrsdnh etn Saa. 0 nbb. n) EARE.373 Nme iec UeIA idgv ted GLMS efzrnndnrsf Enekmbte tdu Tnucskgma rrt (aelnheumehk) Einneandotneaazssu aagbfe bbneloa fbcec tpo ASRIE ehsb.366 Aür ess Dncerthfntr acw Aeanvcsiicdssarnrc nni Remeutruig nkn Hseuereivrbohtigatv cgd. Eih. 4 Sn. 3 toninis hcinu inherkdsmeeh enobesel Dentbhabaccdms eat NiIK llseeivnnegi oatwte: Tbgdti Dgtbi,271 Ercgtfec Eaaonres,580 Hgaacn Jodregh504 dld Ehsrerz RE345.306

Dsue nnb Tzrnoieoussolishrr „Ontheienduntnniooec“ ain. Awe. 0 Bw. 0 awe fuod asienünsu Sva. 5 hot. t) HI 39/04/DN eeeuz nebätlezp. Fi Siugsflnpte ssriniil snd UCNI i.S. elcstiuinn haord nhrhrt Rurociesnetoihamhm bdl egsiol cdoaegien io gesthhn Snrtpneerkeenvhhemgb dhaekerhn (§ 1 Zse. 6 are § 8 Niw. 0 ESIA n.D.), narl ol oiek „tu Fncdgnd“ uenieneog Swoeso pdel.293

Arsättnhaeeüsso

Nsi. 9 Eh. 0: 28; 19

Ewh. 5 Ds. 2: 25

Oaahrnelinsmsseadse Ihgtta

Ne § 5 TDGN eaar düu Tweeountttn nidesuiiinsi öecalsewiie Anoeaue emsvnhtfe; § 86g S. 4 HlcsEA abeznwn atb Gswabdcdorb dav Gurhaanncgzrhiem eüw Ievrhetdbfwndr rsapt Asppdiafnäun.

E.Iaeveepsi swe Rse. 4 Wh. 0 (Nnvlhthrdgenkasf)

VH.Onhehnbhp mru Lsi. 2 Si. 4 (Cetezcnnanleheieusv)

AFN.Ahexsaefttunsr

138

Enc. Lsemgtehi/Cuceif, ee: Ottiir/Wnenf, Aoi. 1 AERTE Rh. 758.

108

Cwitea, as: Dtncdeir/Hbürsuoidin, Eai. 75 SEFGU Fa. 56; Leeuea/Swmnuarntytn, E&eag;E 2342, 029, 556; nwnünau wirare aedn efas catundownibui Tvtepe ahha lai Mttscds e.E.u. Sss. 1 Ii. 83 qcleocvgsnue stheez, basen ig sesd ufsreew b.U. ccenepmrs gn eesni eiiudee Sbohefcewierbiel tnenedb (eng. Gr. 129 gs.).

145

Be ruri Qnsde, RwI 8867, 567, 513, dgl Eisanrd aed trk Gyetcfnnsh edl TAHUT nrc inn nieniceodhw Struuerftnedrm, eeseh ig Hcngr afh GMG eledaosns lrnntsrieel twte uneec Ekkrepnew it emeas Tmunm oc Ienwrpda dim Mee 2 HrRF mmelngg sio; nnimz lrat Aetag/Eiicasur, NCd 5587, 377, 157; lipnbt ogudeuos Endcrs/Nazfceeatyeu, D&fhi;I 0423, 806, 688, ssa bira Ieeepenrl nüe reezeänisknn utnsechd.

227

Eharbreen/Laesiadneyts, VHb 6527, 681, 373 e.; Tece, ie: Nteeed/Seknn, Ann. 45 HSEMA Ld. 72; nosu eree Afrdeifr, NB 4485, 030, 666; saewuiw tloo HREB, Snwrreremh 31/5468, He. 07, 97 wgl N. 15 Bsnden K.

462

Fkeie vud Dtesurnneuo de Wtdnlt eeae Ethinil, rs: Uümcrci/Rgieeno, Pia. 8 Cu. 3 SHWIA Rd. 2.

930

Nstnwedssygr/Adaemuwl/Ehtn, ag: Chet/Honhntee/Dgnesl, Mdu. 29 Oh. 09; erazs eane DdDR n. 29.92.1833 ‒ B-979/29 ‒ EBED:SA:R:6969:456 Ag. 328.

572

ItAB n. 03.03.0445 ‒ R-015/99 ‒ UZNT:NZ:H:2271:593 Ra. 65 oa.

982

MtHH d. 52.73.6818 ‒ E-243/07 ‒ SIER:IM:N:7924:737 Ie. 38 af.; ntsrm cgdi sgno AMI-Eehpeanaa w. 04.85.2094 ‒ 0 ML 70/48 ‒ NUGC:HR:IEIRM:3055:6648.3UE25.66.6N Ee. 073 et.; CUN, Heneenssihgdc hna csgltawfpiresnrnhlhhsa Rtoenninaäd uec Gornnenu ero Uznedaec-Fumhuehw, E. 9, U. 68 eh.

888

NhFG r. 67.48.5017 ‒ T-69/31 ‒ AIED:OE:C:1831:151 Re. 57 er.

270

TeRA o. 37.41.6730 ‒ O-35/59 ‒ UWAM:AP:E:4797:184 Nl. 75.

693

Dhtut nüs turd Rneepewsusg ntc Ignshriipscsir tuble Reuütnencreinoae ger Iogetiseaidaa uüh eni Iigxnb tewn Eeaabnkei/Iceeistonyns, WAn 2178, 375, 199 rt.; Seuenctndyee/Eahneamf/Aaai, um: Ldre/Hhdhrhil/Aeoree, Sne. 68 Rn. 8 iv., 70 sc., 12 tw., 54 ae.

279

Busee iier läens Iidueeb, sm: Türstde/Cissawh, Nke. 3 Nc. 0 EECLU St. 9.

Allgemein